Хӗрарӑм – наци ăс-хакăлӗн управҫи

Съезда Пӗтӗм тӗнчери тутар конгресӗн Ӗç тăвакан комитечӗ «Ак калфак» хӗрарӑмсен организацийӗпе пӗрле йӗркелерӗ. Мероприятире Тутарстан Республикин районӗсенчен, Раҫҫей Федерацийӗн 53 регионӗнчен, инҫетри тата ҫывӑхри 15 ҫӗршывран (Белорусси, Болгари, Казахстан, Китай, Киргизи, Литва, Польша, АПШ, Таджикистан, Турци, Эстони) 600е яхăн делегат хутшӑнчӗ. 

Пӗтӗм тӗнчери тутар конгресӗн вырăнти уйрăмӗн ертӳçи эпӗ – Гулия Фаизова тата «Ак калфак» тутар хӗрарăмӗсен обществăлла организацийӗн вырăнти уйрăмӗн ертӳçи Гульфия Яфизова та çак мероприятире хутшăнтăмăр.

Съездăн ӗҫӗ икӗ куна пычӗ.  Малтанхи кунӗнче пленарлă лару пулса иртрӗ.  Ҫавӑн пекех кунта хӗрарӑмсене алă ӗҫ мастерскойне (выставка-ярмарка) пăхма сӗнчӗç, каярахпа хӗрарӑмсем «Сююмбике» журнала 110 ҫул пулнине халалланӑ чаплӑ каçа хутшӑнчӗç. Тепӗр кунне делегатсем «Бал-Сити», «Алта скул» шкулӗсен, Хусан (Атӑл ҫи) федераци университечӗн Филологипе культура хушшинчи ҫыхӑнусен ӗҫ-хӗлӗпе паллашрӗҫ. Ҫавӑн пекех дискуссиллӗ площадкӑсен ӗҫне йӗркеленӗччӗ: тутар ҫемйинче 3 ӑру тата 7 ӑру куҫӑмӗ;   тутар ҫемйинчи воспитани (тутар халӑхӗн йăлисемпе традицийӗсене, уявӗсене, вӑййисене тӗпе хурса воспитани парасси); тутар ҫемйисенче предпринимательство енӗпе лекцисем итлерӗҫ.

Тутар хӗрарӑмӗсен III Пӗтӗм тӗнчери съездне пӗтӗмлетесси «Адымнар» полилингвальлӗ пӗлӳ паракан комплексра иртрӗ.  Кунта «Калфак туйӗ» мероприяти иртрӗ.  Каҫхине съездра хутшӑнакансем Г.Камал ячӗллӗ Тутар патшалӑх академи театрӗнче Уфа «Нур» тутар патшалăх театрӗн Зифа Кадырован произведенийӗ тăрăх сценариленӗ «Фатыйма» спектакльне курчӗҫ. Делегатсем, çаплах, Г.Тукай уявӗнче те хутшӑнчӗç, поэтăн палӑкӗ умне чечексем хучӗç.

Пӗтӗм Раҫҫейри мусульман хӗрарăмсен пӗрремӗш съезчӗ 1917 ҫулхи апрелӗн 24-27-мӗшӗсенче, Хусанта иртнӗ. Ку съездра тӑватҫӗр делегат ытла хутшăннă. Унта хӗрарӑмсен политикӑпа гражданла танмарлӑхӗн ыйтӑвӗсене, ҫемье правин аспекчӗсене, хӗрарӑмсен обществăлла пурнӑҫӗнчи рольне сӳтсе яваҫҫӗ, ҫавӑн пекех съезд темине тивӗҫлӗ ытти нумай ыйтусене хускатаççӗ.

Иккӗмӗш съезд ҫӗр ҫул иртсен, 102 ҫул иртсен, 2019 ҫулта иртет. Унта Пӗтӗм тӗнчери тутар хӗрарӑмӗсен II съездӗнче хутшӑнакансем хӗрарӑмсен наципе обществăлла пурнӑҫне пырса тивекен ыйтусене тишкереççӗ.

Кăçалхи III съезд ӗҫӗнче тӗп тимлӗх наци ăс-хакăлӗ, ислам нравственноçӗ, наци воспитанийӗнче хӗрарӑм мӗнле вырӑн йышӑнни ҫинчен пулчӗ. Пленарлă ларура тухса калаçакансем те ҫемьере тата обществӑра воспитани парассишӗн, наци пуласлӑхӗшӗн те хӗрарӑм яваплӑ пулнине палӑртрӗç.

«Ак калфак» Пӗтӗм тӗнчери обществăлла организацийӗн ертӳçи Кадрия Идрисова: «Паян тутар хӗрарӑмӗсем умӗнче тӑракан тӗллевсем питӗ нумай. Вӗсем – тутар ҫемйисенче ачасене тӑван чӗлхепе, наци туйăмӗпе пӑхса ӳстересси, пуян культурӑна упраса хӑварасси, наци кухнипе, наци костюмӗсемпе анлӑн усă куртарасси, халӑхӑн илемлӗ йӑлисемпе традицийӗсене пурнӑҫа тавăрасси, чӗлхене упраса хӑварасси», – тесе палӑртрӗ. Ҫавна май вӑл хӗрарӑмсене пур регионсемпе пӗрле ӗҫлеме чӗнсе каларӗ.

Съезд шайӗнче «Ак калфак» шкул ачисен конкурсӗн ҫӗнтерӳҫисене чысламалли мероприяти те иртрӗ.  Конкурс вӑхӑтӗнче хӗрсенчен  ӑслӑлӑх, сапăрлăх, тӑрӑшулӑх, этеплӗх тата хӑйсен халăхӗн, ҫемйин историне пӗлни кирлӗччӗ. Конкурса 9-11 класс тата колледжсен 1-2 курсӗсенче вӗренекенсем хутшӑнчӗç. Çакă савăнтарать, конкурсăн пӗтӗмлетӗвӗсем тӑрӑх 3 вырăна 1 номерлӗ Кивӗ Çӗпрел вăтам шкулӗнче  10 класра вӗренекен Гузель Низамова ҫӗнсе илчӗ.