Пурнăç çулӗ такăр мар...

Çыннăн хăйĕн ĕмĕрĕнче мĕн кăна курма тивмест пулĕ. Этемлĕхĕн черченкĕ пайне вара уйрăмах çăмăл мар. Йывăрлăхсене çĕнтерме мĕн чухлĕ тӳсĕмлĕх, чăтăмлăх кирлĕ.

Александра Егорова октябрӗн 21-мӗшӗнче Чăваш Паснапуç ялӗнче çут тӗнчене килнӗ. Ӗмӗр тăршшӗпех çак ялта пурăнать. Çăмăл пулман Александра Степановнан ачалăхӗ: вăрçă вăхăтӗнчи йывăрлăха чăтса ирттернӗ, мăян çăкăрне, çăка çулçи пашалăвне çисе ӳснӗ. Ашшӗпе амăшӗн çурчӗ 6 çул хушшинче икӗ хут çунса кайни те çемьене йывăрлăха кӗртсе ӳкерет. Пысăк йышлă тăванӗсем, ял-йыш, кӳршӗ аршă пулăшнипе çӗнӗрен çурт лартса, пурăнма тытăнаççӗ. Выçлăхран вара вӗсене ӗне пурри çăлса хăварать.

Тăван çӗршывăн Аслă вăрçи пуçлансан Александра Степановна виçӗ тетӗшне вăрçа ăсатса ярать. Асли — Михаил, Ленинград хулине хӳтӗлесе пуçне хурать. Икӗ тетӗшне вара вăрçă хирӗнчен сывă таврăнма пӳрнӗ. 

— Тетесенчен пӗри — Иван — вăрçăран хăрах урапа кăна таврăнчӗ. Ман валли, пӗртен-пӗр йăмăкӗ валли ылтăн çӗрӗ те илсе килчӗ. Çемье çавăрса, 11 ача пăхса ӳстерчӗ, мӗн чухлӗ вăй-хал кирлӗ пулнă-çке çак ачасене ӳстерме, — терӗ тетӗшне аса илсе ӗç ветеранӗ.

Александра Степановна, ялта ӳснӗ кашни çамрăк пекех, ялти пуçламăш шкултан вӗренсе тухать. Тăван ялӗнче колхоз ӗçне хутшăнма, уй-хир бригадинче ӗçлеме пуçлать.
1950 çулта пӗр ял çыннипе, Никандр Романовичпа, çемье çавăрать. Мăшăрӗпе иккӗшӗ 4 ача пăхса ӳстереççӗ, тивӗçлӗ воспитани парса пурнăç çулӗ çине кăлараççӗ. Мăшăрӗ Никандр Романович ферма заведующийӗ, комплекслă бригада бригадирӗ, пӗр вăхăт хушши выльăх врачӗ, ял совет председателӗ пулса ӗçлет.

— Эпӗ вара, пӗр çул та колхозра ӗçлеме валеçсе паракан пайран юлман. Çамрăкрах вăхăтсенче тырă та алăпа вырнă, чӗкӗнтӗр, кукуруза çумланă, пăрçа, ясмăк çулнă, — тесе калаçрӗ Александра Степановна çав çулсене аса илсе. 

Тивӗçлӗ канăва тухсан та, 62 çула çитиччен, тыл ветеранӗ бригадир ӗçе чӗнсен, хавхалансах утнă тăван колхоза. Вăл «Ӗç ветеранӗ» ята та тивӗçнӗ, «Тăван çӗршывăн 1941-1945 çулсенчи Аслă вăрçи вăхăтӗнче хастар ӗçленӗшӗн» медальпе, çаплах, Тăван çӗршывăн Аслă вăрçин юбилейлă медалӗсемпе парнеленет. 
Мăшăрӗ вăхăтсăр, 1984 çулта, пурнăçран, уйрăлса кайнă хыççăн та, йывăрлăхсене парăнмасть, малалла талпăнать. Картиш тулли выльăх-чӗрлӗх тытать, 70 çула çитичченех ӗне усрать. 

Вăл халӗ те килти ӗçсене хăех тăвать, апатне те пӗçерет, пахчинче хăяр-помидорне те ӳстерет, çаплах, çӗвӗ машинипе куçлăхсăрах çӗлет, ялти чиркӗве те çӳрет. Александра Степановнана ачисем, 9 мăнук тата 17 кӗçӗн мăнук савăнтарса пурăнаççӗ.

Ватă çын пулсан та, активлă вăл. Ялта иртекен мероприятисене çӳрет, шкулта вӗренекенсене, çамрăксене иртнӗ вăхăт çинчен, ял пурнăçӗ, интереслӗ пулăмсем çинчен нумай каласа парать. Районта тухса тăракан «Тăван ен» хаçата та çырăнса илет. Хаçата пӗрремӗш страницинчен пуçласа, кайранхи страницине çитиех вулать

Хальхи вăхăтра Александра Степановна ывăлӗпе пурăнать. Аякра пурăнакан хӗрӗсем час-часах килсе çӳреймеççӗ пулин те, амăшӗн халне телефонпа калаçса, пӗлсе тăраççӗ. 

— Патшалăх та пăрахмасть, пăхать ватă çынсене. Пенси параççӗ, кил-çурта тирпейлесе тăма социаллă ӗçчен Ирина Никитина та килсе çӳрет. Ялти фельдшера Надежда Алексеевнана та, манăн сывлăхăмшăн тăрăшнăшăн, тав тăвас тетӗп. Тавах пурне те. Турă сывлăхпа çулăрсене уçса тăтăр, — тет юбиляр. 

Юбиляра 95 çулхи юбилейпе саламлама район пуçлăхӗн çумӗ Алексей Ярухин, Аслă Аксу ял тăрăхӗн пуçлăхӗ Степан Унисков тата Чăваш Паснапуç вăтам шкул-ача сачӗн директорӗ Галина Кудрявцева пуçламăш классенче вӗренекен ачасемпе килнӗччӗ. Тыл ветеранне Раççей Президенчĕн Владимир Путинăн саламлă çырăвĕпе, район пуçлăхӗн парнипе, парнесем, чечексем парса савăнтарчӗç, ырлăх-сывлăх, ăшă кăмăл, канлӗ ватлăх сунчӗç. Шкул ачисем вара Александра аппăшне сăвăсем каласа хавхалантарчӗç. 
Александра Степановна хăйне юбилейпе саламлама килнӗ кашни çынна чун-чӗререн тав турӗ.